Emakumeen talentua Araban: Lorena Torres Uriarte

Lorena Torres Uriarte, 39 urte, Zuzenbidean Graduatua Nafarroako Unibertsitatean, Abokatua, Zuzenbide Penal Ekonomikoko Masterra, Kapital Zuriketako Peritu Judiziala, Bitartekari Zibila eta Merkataritzakoa, eta Compliance Officer teknikari exekutiboa.

Bulego Juridiko propioa (Torres bulego juridikoa) zuzentzen du 2019az geroztik, eta batez ere enpresa-munduari zuzenduta dago.

Gaur egun proiektu berri bat du, TORRES EMPRESAS, eta bere jarduera honako hauetan oinarritzen da: enpresa-delituen prebentzioan, Compliance eta prestakuntza zerbitzuekin; enpresa-akordioen eta -bitartekaritzaren negoziazioan; eta erakunde horien defentsan, arlo penal ekonomikoaren barruan. Era berean, Bulegoak, enpresentzako zerbitzuez gain, partikularrentzako zerbitzuak eskaintzen ditu Zuzenbide Penalaren arloan, eta familia-zuzenbideko arlo bat ere badu, familia-eremuko prozedura zibilak izapidetzen dituena, ezkontza-desegitean eta ondorengoen zaintzan espezializatua.

Bere proiektu profesionalaren ondorioz, Arabako Emakume Profesional Enpresari, Zuzendari eta Ekintzaileen Elkartean sartu zen. Ondoren, elkartearen Lehendakaritza hartu zuen, eta EnpresariAK Federazioaren lehenengo lehendakariordetza hartu zuen 2022an.

AMPEAk ekonomia- eta enpresa-eremuan emakumeen eta gizonen tratu- eta aukera-berdintasunaren defentsan erreferentziazko eragile sendo gisa kokatzeko helburuari erantzuten dio, eta oso eginkizun zehatza dugu: emakumeak ekonomiaren eta enpresaren esparruan erabaki-postuetan gehiago sartzea ahalbidetuko duten estrategiak bultzatzea eta ikusaraztea.

Horregatik, egunero lan egiten dugu Arabako emakume ekintzaileen eta zuzendarien kolektiboaren erreferente gisa finkatzeko erabaki-eremu guztietan.

Berdintasunaren arloan aurrerapausoak eman dira azken urteotan, baina poliki. Oso motel. Arabako enpresa-sareak benetako arrakalak ditu oraindik ere, emakumeen eta gizonen arteko desoreka-posizioetatik sortuak, eta ondorio negatiboak sortzen ditu emakumeengan ez ezik, gure ekonomiaren lehiakortasunean eta iraunkortasunean ere.

Araban, emakumeen presentzia % 18,9koa da administrazio-kontseiluetan, eta enpresen % 13,9k baino ez du zuzendari nagusi bat, eta berdintasun-plana duten enpresen ehunekoa % 21,1 da. Beraz, oso urrun gaude emakumeen eta gizonen arteko benetako berdintasun eraginkorretik, bai esparru profesionalean, bai enpresa-eremuan, eta horregatik lan egiten dugu AMPEAn.

Elkartearen helburu nagusiak hauek dira:

– Bazkideen garapen profesionala eta pertsonala bultzatzea eta erraztea, balio erantsiko zerbitzuak eskainiz.

– Gizarte bidezkoagoa eta berdintasunezkoagoa lortzen laguntzea, bazkideen artean eta beste enpresa eta erakunde batzuekin lankidetzan aritzeko eta laguntzeko sare bat sortzea.

– Erabaki-eremu guztietan emakumezko eta gizonezko enpresarien eta zuzendarien ikusgaitasuna sustatzea eta areagotzea.

– Gure lurraldea garatzen laguntzea, enpresen lehiakortasuna hobetuz.

– Emakumeen ekintzailetza sustatzea.

Eta helburu horiek lortzeko, 2020-2024 plan estrategikoa taxutu dugu, 7 helburu estrategiko, 28 ildo estrategiko eta 57 ekintza dituena, eta Planean ezarritakoaren arabera gauzatzen ari garena.

Azterlanaren datu garrantzitsuen artean, Arabako datu ekonomikoetan aurkitutako genero-aldeak azpimarra ditzakegu. Ikusten da norberaren konturako emakume gutxiago daudela, bai eta gizonen aldeko soldata-arraila ere, edozein lan-egoera konparatutan. Gainera, emakume enpresariek gizonek baino errenta txikiagoa dute. Nahiz eta joerek adierazten duten emakumeen ekintzailetzak gora egin duela eta jarduera-tasak, oro har, behera egin duela, pandemiak joera hori moteldu du, eta aztertutako azken hiruhilekoan arrakala handitu egin dela ikusi da.

Alde horiek kontuan hartu behar dira aukera-berdintasuna sustatzen duten eta Arabako esparru ekonomikoan dauden desberdintasunak murrizten dituzten politikak ezartzeko.

Datuak burugogorrak dira. Euskadin, 2022an, EAEko enpresa handien % 15,1ek betetzen zuen zuzendaritza-organoetako emakumeen % 40ren ehunekoa. Datu hori hobetu egin da aurreko ekitaldiarekiko, orduan % 9,9ra iristen baitzen; hala ere, erabaki-organoetan genero-aniztasuna lortzetik urrun jarraitzen dugu, eta datorren belaunaldi-txandak aukera bat dira aniztasun hori lortzeko.

Eta horretarako prest gaude; izan ere, esanguratsua da unibertsitateko ikasleen % 60 emakumeak izatea eta, hala ere, % 6 baino ez egotea aginte-postuetan. Ehuneko horiek handitze aldera, eta emakumeak erantzukizuneko lanpostuetan sar daitezen errazte aldera, Arabako enpresetako hainbat sektoretako zuzendaritza-postuetan eta erdi-mailako agintetan dauden emakumeak identifikatzen eta monitorizatzen ari gara.

Gainera, datuek adierazten dute Euskadiko genero-berdintasunaren indizea Europako batez bestekoaren gainetik dagoela, baina Espainiakoaren azpitik. Horrek zerikusia du industriak Araban duen pisuarekin, tradizionalki maskulinizatutako sektorea baita. Beraz, industria-sektorean ere erronka bat dugu, bokazio zientifiko-teknologikoen eta industrialen sustapenarekin.

Halaber, 2022an, Euskadin eskatu ziren zaintza-baimenen % 70 baino gehiago emakume langileek eskatu zituzten. Alde horretatik, enpresetan kontziliazio- eta berdintasun-planak ezartzea bultzatu behar dugu, eta zainketen erantzunkidetasuna sustatu.

Ildo horretan, AMPEAk arrakasta handiz bultzatu dituen ekimenetako bat Emakumeen Talentuari buruzko Elkarrizketak dira. Elkarrizketa horietan genero-berdintasunarekin konprometitutako Arabako enpresetako erreferenteak diren emakume eta gizonek praktika onak eta ezarritako esperientziak partekatzen dituzte ikaskuntza- eta hausnarketa-giroan.

Horrelako topaketak aukera paregabea dira profesionalak eta enpresak konektatzeko, non inspirazio iturri garen emakumeen presentzia handiagoa lortzeko lan-eremuan.

Garrantzitsua da epe luzerako zure helburuen eta jomugen ikuspegi argia eta zehatza izatea, eta zure indarguneak eta ahuleziak identifikatzen jakitea. Gainera, prestakuntza eta prestakuntza funtsezkoak dira zure lan-arloan abangoardian egoteko.

Beste aholku bat da zure eremuko onenez inguratzea. Funtsezkoa da harreman sendoak eta konfiantzazkoak ezartzea beste profesional batzuekin, ezagutzak, baliabideak eta aukerak eman ditzaketen pertsonekin konektatzea, esperientziak partekatzeaz gain, oztopoak gainditzeko eta helburuak lortzeko laguntza izan dezaten. Azken batean, babesa eta laguntza sentitzea, eta horixe da, hain zuzen ere, AMPEAn gure bazkideei eskaintzen dieguna.

Azterlan kuantitatibo horri esker, Arabako Lurralde Historikoko lan-merkatuaren erradiografia egin dugu, genero-ikuspegiarekin, emakume enpresarien, zuzendarien, profesionalen eta ekintzaileen egoeran, lan-merkatuaren bilakaeran eta azken 5 urteetako datu garrantzitsuenetan oinarrituta. Halaber, Arabako emakumeen ekintzailetzaren egoera ezagutzeko aukera eman digu, enbrioi-faserik handienetik.

Azterlan hau eta ondorioak Arabako Lurralde Historikoko erakunde eta eragile publiko eta pribatu guztiekin partekatu ditugu, dagozkien politikak diseinatu ahal izan ditzaten.

Aurten hasi dugu azterlan kualitatiboari heltzen dion lan honen bigarren fasea.

Bestalde, elkarteak azken 25 urteetako eraldaketa handiena izan du: bazkidea gure estrategiaren erdigunean jarri da, Arabako eta Euskadiko erakundeekin eta eragile ekonomiko-enpresarialekin lankidetzan aritu da, estrategia berri bat definitu du eta gure irudia berritu du. Eraldaketa horren adibide garbia dira Arabako Emakumeen Talentuaren Sariak, emakumeen lidergoaren arloko urteko enpresa-hitzordu gisa birformulatu baita.

Azkenik, EnpresariAK Euskadiko Emakume Enpresarien Federazioa bultzatu dugu, AEDko (Bizkaia) eta Aspegiko (Gipuzkoa) lankideekin batera, helburu hauekin:

– Euskadiko ekonomia- eta enpresa-esparruko erabaki-foroetan emakumeen parte-hartze aktiboa bermatzea.

– Zuzendaritza-postuetan eta administrazio-kontseiluetan emakumeen presentzia handitzea.

– Soldata-arrakala ezabatzeko politika aktiboak hartzea.

– Emakumeen ekintzailetza erraztea, bultzatzea eta bistaratzea.

– Neskengan eta gazteengan bokazio zientifiko-teknologikoak sustatzea.

Emakume enpresaburuei eta profesionalei laguntzeak baliabideak eta tresnak ematea dakar, sortzen zaizkien oztopoak eta erronkak gainditzeko. Hori egiteko modu bat loturak sortzeko lankidetzak sortzea da.

Hori lortzeko, harreman-sareak eta ekitaldiak erabil daitezke, emakume enpresaburuek eta profesionalek elkarrekin konektatzeko, esperientziak eta ezagutzak partekatzeko eta merkataritza- eta lan-harremanak ezartzeko aukera izan dezaten. Ampeak proiektu indartsu bat bultzatu du, Connect-Lab, non orain arte emakumeek gidatutako Arabako hogeita hamar enpresa baino gehiagok parte hartu duten.

Emakumeen ordezkaritza enpresa- eta lanbide-mailan hobetzeko erabili den tresnetako bat genero-kuotak dira. Neurri horrekin kritiko agertu diren arren, kuotak tresna eraginkorrak dira aldaketa bultzatzeko eta jarraitu beharreko eredu gisa jardun dezaketen emakume liderren masa kritikoa sortzeko, emakume enpresarien eta profesionalen hurrengo belaunaldia inspiratzeko.

Baina kuotez gain, garrantzitsua da enpresak eta erakundeak sentsibilizatzea eta kontzientziatzea aniztasunak eta zuzendaritza-taldeetan eta antolaketa-egitura osoan sartzeak duen garrantziari buruz.

Datorren ekainaren 29an Emakumezkoen Talentuaren aldeko Elkarrizketen edizio berri bat egingo dugu, eta gonbidatu aparta izango dugu, Marjorie Chopinaud, Europako Patenteen Agentziako Team Managerra, eta gure enpresen soluzioak eta garapenak arrakastaz patentatzeko gakoak emango dizkigu.

Joan den maiatzaren 19an ireki genuen Arabako Emakumeen Talentuaren Sarietarako hautagaitzak aurkezteko epea.

Eta hileroko Connect Lab topaketekin jarraitzen dugu, non emakumeak eta lurraldeko ezohiko proiektuak konektatzen ditugun.

EnpresariAK erakundearekin batera, ekainaren 14an Kontzilia kongresuan izango gara, Eusko Jaurlaritzako Familia eta Haurren Zuzendaritzak antolatuta, eta ekainaren 29an UPV/EHUk Emakunderekin batera antolatzen duen udako ikastaroan, Emakumeen lidergo eraldatzaileak berdintasunezko gizarte baterako ‘.

Azken batean, Ampean modu konprometituan lan egiten jarraituko dugu emakume enpresaburu, ekintzaile, zuzendari eta profesionalei laguntzeko eta ikusarazteko, aukera-berdintasuna sustatuz eta lan-munduan dauden genero-aldeak ixteko lan eginez, gizarte berdinzaleago eta bidezkoago bat lortzeko bidean aurrera eginez.