Emakunde/Emakumearen Euskal Erakundeak «Arquitectura (in) VISIBLES en Euskadi. La problemática que esconde esta invisibilización «, Emakundek Emakumeen eta Gizonen Berdintasunari buruzko ikerketa-lanei emandako bekaren emaitza. Verónica Benedet arkitektoak egindako lanak erakusten du Euskadiko emakume arkitektoek magnitude desberdinetako desberdintasunak jasaten dituztela arkitekturaren ia esparru guztietan, bai irakaskuntza- eta ikerketa-espazioetan, bai lanbidearen jardun askean, lidergo-postuetan eta, batez ere, beren ekarpenen aintzatespen sozialean.
Euskadiko txostenaren arabera, emakumea askoz beranduago sartu da arkitekturan, 1960ko hamarkadaren amaieran, arkitektoak Euskal Herriko Arkitektoen Elkargo Ofizialeko (EHAEO) kide egiten hasi zirenean, 1967an. Hala eta guztiz ere, azken 30 urteetan, nabarmen egin du gora emakumeak arkitekturan sartzeak Euskal Autonomia Erkidegoan. 1990eko hamarkadaren amaieratik hona, gora egin du emakume ikasleen kopuruak autonomia-erkidegoko arkitektura-eskoletan, azken hamarkadetan baino ikasle gehiago baitaude. Baina hori agerian geratzen da arkitektura-erreferenteen hazkundean, ez eta haien ekarpenak ikusarazi eta zabaltzean ere.
Arazo hori diagnostikatzeak aukera emango du konponbide egokiak eta espezifikoak proposatzeko, aukera-desberdintasunak parekatzeko, erabakiak hartzeko postuetan ordezkaritza handiagoa lortzeko eta Euskadin kontakizun arkitektonikoa berreraikitzeko, euskal gizartean gizonen eta emakumeen arteko oreka eta berdintasuna bultzatzearen alde.
Emakundeko zuzendari Izaskun Landaidak adierazi duenez, «Emakume arkitektoak ikusgai jartzeak, haien lana aintzatesteaz gain, neska eta neska gazteek esparru horretan ageriko erreferenteak izatea ere badakar, eta emakume arkitektoek beren garapen profesionalean dituzten egiturazko zailtasunak mahai gainean jartzea dakar».
Ikerketaren egilearen arabera, Veronica Benedet «gaur egun, lanbide honetan, gizonezkoen lehia-eredua gailentzen ari da, boterea eta autoritatea gehiegi balioesten baitira. Eskema horretan, arkitektoak, gizonezkoen kualifikazio bera edo handiagoa izan arren, lanbidean hain baloratuak ez diren esparruetan babesten dira azkenean. Euskadiko arkitekturaren zatirik handiena gizonek egin dute, eta ez dago erreferente femeninorik edo gutxi dira; horrek ez du esan nahi emakumeek diseinuan eta arkitekturan subjektu aktibo gisa parte hartu ez dutenik. Arkitektoak asko daude eta asko dira, baina, tamalez, haien ekarpenak ikusezin bihurtu, isildu, ezkutatu, baztertu edo zigortu egin ditu kultura patriarkal nagusi honek «.
Azterlan honi buruz gehiago jakiteko:
